ભારતીય ફિલ્મોમાં જો કોઈ વિલનનું નામ સૌથી પહેલું યાદ આવે, તો તે પ્રેમ ચોપરા.
તેમનું એક જ વાક્ય—
“પ્રેમ નામ હૈ મેરા, પ્રેમ ચોપરા!”
—ભારતીય સિનેમાનો એટલો મોટો ભાગ બની ગયું છે કે આજે પણ પેઢીઓ આ ડાયલોગને યાદ રાખે છે.
પરંતુ ઘણી વખત લોકો જાણતા નથી કે
👉 તેઓ હકીકતમાં હીરો બનવા મુંબઇ આવ્યા હતા
👉 વિલન તો તેઓ દુર્ઘટના વશ અને કિસ્મતવશ બન્યા
👉 તેમનો જમાઈ ગુજરાતી સુપરસ્ટાર શરમન જોશી છે
👉 તેઓનો પરિવાર કપૂર ફેમિલી સાથે સીધો સંબંધ ધરાવે છે
આ લેખમાં આપણે પ્રેમ ચોપરાની આખી જીવનસફર, પરિવાર, પર્સનલ લાઈફ, ફિલ્મી કારકિર્દી અને અતિ રસપ્રદ હકીકતોને વિગતે સમજીએ.
📌 ભાગ–1: પ્રેમ ચોપરાનો જન્મ, બાળપણ અને શિક્ષણ
✔ જન્મ
- 23 સપ્ટેમ્બર 1935, લાહોર (તે વખતે એકીકૃત ભારત)
- પંજાબી હિન્દુ પરિવાર
ભારતના ભાગલા પછી તેમનો પરિવાર
👉 શિમલા ચાલ્યો આવ્યો
અને તે જ જગ્યાએ તેમનો સમગ્ર ઉછેર થયો.
✔ પરિવારમાં સ્થાન
તેઓ છ ભાઈ-બહેનોમાં
👉 ત્રીજા ક્રમે આવતા હતા.
✔ શિક્ષણ
- S.D. Senior Secondary School – શિમલા
- Punjab University – ગ્રેજ્યુએશન
- કોલેજ નાટકોમાં ખૂબ પ્રસિદ્ધ
- એ જ નાટકોને કારણે તેમને ફિલ્મોમાં આવવા પ્રોત્સાહન મળ્યું
📌 ભાગ–2: પત્રકારથી અભિનેતા સુધી — અસાધારણ શરૂઆત
બાળપણથી જ તેમનો ઝુકાવ
👉 હીરો બનવાની ઇચ્છા તરફ હતો.
પરંતુ ફિલ્મોમાં આવતાં પહેલાં તેમણે
✔ પત્રકાર તરીકે
✔ અને પછી થિયેટરમાં
થોડીક કારકિર્દી શરૂ કરી.
પત્રકાર બનવાનું કારણ શું?
પ્રેમ ચોપરાના પિતા કહેતા—
“મારા પુત્રએ પહેલા એક મજબૂત કારકિર્દી બનાવવી જોઈએ.”
તેથી પિતાના દબાણથી તેમણે
👉 ગ્રેજ્યુએશન પૂર્ણ કર્યું
👉 પત્રકારિતા શરૂ કરી
પરંતુ મન તો ફિલ્મોમાં જ હતું.
📌 ભાગ–3: મુંબઇમાં સપના જોવા આવેલા યુવાન
તેમના પિતાએ કહ્યું હતું—
“ગ્રેજ્યુએશન પૂરૂ કર, પછી તારી ઇચ્છા મુજબ કરીશ.”
અને તે જ પ્રમાણે
🎬 ગ્રેજ્યુએશન પછી તેઓ મુંબઇ આવ્યા.
શરૂઆતમાં તેમને
✔ સેકન્ડ લીડ
✔ હીરોના મિત્ર
✔ નાના રોલ
—આવી ભૂમિકાઓ મળતી.
પણ તેમનો સાચો ટર્નિંગ પોઇન્ટ હજી આવવાનો હતો.
📌 ભાગ–4: કિસ્મતનો વાળો — કેવી રીતે બન્યા બોલિવુડના સૌથી લોકપ્રિય વિલન?
ફિલ્મોમાં તેમને સૌ અધિકાર હીરો બનાવવાનો પ્રયાસ કરતા હતા.
પણ તેમની આંખોમાં, વ્યક્તિત્વમાં અને બોલવાની સ્ટાઈલમાં
👉 કંઈક “વિશેષ” હતું.
એક ડિરેક્ટરે કહ્યું—
“તારો ચહેરો સચ્ચાઈ પણ બતાવે છે અને ખતરું પણ.
તું વિલન બનીને સુપરસ્ટાર બનશે.”
અતે પ્રેમ ચોપરાએ પહેલા તો સંશય કર્યો
પણ પછી સ્વીકારી લીધું.
અને તેમની પહેલી જ વિલન ભૂમિકા
🔥 સુપરહિટ નીવડી.
📌 ભાગ–5: પ્રેમ ચોપરાનું ગોલ્ડન કરિયર (6 દાયકાની સુપરહિટ સફર)
✔ કુલ ફિલ્મો
📽 350+ ફિલ્મો
✔ મોટા અવોર્ડ
🏆 Filmfare Lifetime Achievement Award – 2023
✔ સુપરહિટ ડાયલોગ
- “પ્રેમ નામ હૈ મેરા, પ્રેમ ચોપરા!”
- “બેટા, તું મારો પીછો નહીં છોડે!”
- “એક વાર જે મેં કમિટમેન્ટ કરી…”
✔ કામ કરેલી સૌથી લોકપ્રિય ફિલ્મો
- બોબી
- કાટી પટંગ
- શહીદ
- દો રાશ્ટ્ર
- ક્રાંતિ
- દો ઔર દો પાંચ
- જાનવર
- દિલવાલા
તેમણે
👉 રાજેશ ખન્ના
👉 અમિતાભ બચ્ચન
👉 શશી કપૂર
👉 ધર્મેન્દ્ર
—વગેરે તમામ સુપરસ્ટાર્સ સાથે કામ કર્યું.
📌 ભાગ–6: પ્રેમ ચોપરાનો પરિવાર — કપૂર પરિવાર સાથેનો સ્નેહબંધ
પત્ની:
ઉમા ચોપરા
– રાજ કપૂરની પત્ની શ્રીમતી કૃષ્ણાની બહેન
એટલે પ્રેમ ચોપરા
👉 કપૂર પરિવારના સગા સંબંધમાં આવે છે.
પુત્રીઓ (3):
- રકીતા નંદા
- પુનિતા
- પ્રેરણા (Sherman Joshi ની પત્ની)
પૌત્ર–પૌત્રીઓ (7):
- સાંચી
- રીશા
- ખ્યાના
- વાર્યાન
- વિહાન
- વીર
- અન્ય
📌 ભાગ–7: ગુજરાતી જમાઈ – શરમન જોશી
પ્રેમ ચોપરાની સૌથી નાની પુત્રી પ્રેરણા ચોપરા ના લગ્ન
👉 ગુજરાતી અભિનેતા શરમન જોશી સાથે થયા.
શરમન જોશી
✔ અરવિંદ જોશીના પુત્ર
✔ ગુજરાતી થિયેટર, ફિલ્મ અને હિન્દી સિનેમાનો જાણીતો ચહેરો
✔ 3 Idiots થી સુપરહિટ
એ કારણે પ્રેમ ચોપરા
👉 ગુજરાતમાં પણ ઘણાં લોકપ્રિય છે.
📌 ભાગ–8: પ્રેમ ચોપરાનું ફેમિલી ટ્રી (મેટ્રિક્સ સ્વરૂપે)
| પરિવાર સભ્ય | સંબંધ | વ્યવસાય / વિગત |
|---|---|---|
| પ્રેમ ચોપરા | મુખ્ય | અભિનેતા, વિલન |
| ઉમા ચોપરા | પત્ની | કૃષ્ણા કપૂરની બહેન |
| રકીતા નંદા | પુત્રી | લેખિકા |
| પુનિતા | પુત્રી | ગોપનીય |
| પ્રેરણા | પુત્રી | શરમન જોશીની પત્ની |
| શરમન જોશી | જમાઈ | અભિનેતા |
| 7 grandchildren | પૌત્ર–પૌત્રીઓ | સાંચી, રીશા, વીર, ખ્યાના વગેરે |
📌 ભાગ–9: જીવનમાં આવેલું દુઃખ — માતાનું અવસાન
મુંબઇ આવી તેમની પહેલી ફિલ્મ કર્યા પછી જ
👉 તેમની માતાને મોઢાના કેન્સર થયું
અને થોડા સમયમાં તેમનું અવસાન થયું.
આ ઘટના તેમને ખૂબ તોડી નાખતી હતી.
📌 ભાગ–10: પ્રેમ ચોપરાનું બાંદ્રા પાળી હિલનું નિવાસ
મુંબઈના સૌથી રોયલ વિસ્તારોમાં
👉 પાળી હિલ, બાંદ્રા
માં તેઓ ડુપ્લેક્સ અપાર્ટમેન્ટમાં રહે છે.
📌 ભાગ–11: રસપ્રદ હકીકતો (જે બહુ ઓછા લોકોને ખબર હોય)
⭐ 1
પ્રેમ ચોપરાને પહેલી ફિલ્મ માટે
👉 માત્ર ₹2500 મળ્યા હતા.
⭐ 2
તેમણે જાણીતા અભિનેતા ધર્મેન્દ્ર સાથે
સૌથી વધુ ફિલ્મો કરી છે.
⭐ 3
રકીતા નંદાએ લખેલું તેમનું આત્મકથન
👉 “Prem Naam Hai Mera, Prem Chopra”
2014માં પ્રકાશિત થયું.
⭐ 4
તેઓ શાંત, સરળ અને સૌમ્ય સ્વભાવના માનવી –
વિલનનો રોલ કરતા બિલકુલ વિપરીત.
⭐ 5
ફિલ્મોમાં તેમના ડાયલોગ્સ આજે પણ મીમ્સમાં વપરાય છે.
📌 ભાગ–12: પ્રેમ ચોપરાના 60 વર્ષના કરિયરની ટાઈમલાઈન (ચાર્ટરૂપે)
| દાયકું | ફેઝ | મુખ્ય સિદ્ધિ |
|---|---|---|
| 1960s | શરૂઆત | સેકન્ડ લીડ રોલ |
| 1970s | ગોલ્ડન એરા | સુપરહિટ વિલન |
| 1980s | બોલિવુડ પિક | 100+ ફિલ્મો |
| 1990s | પરિવર્તન | કેરેક્ટર રોલ |
| 2000s | સિલેક્ટિવ ફિલ્મ્સ | કૅમિયો |
| 2010–2025 | આદરણીય વેટરન | Lifetime Achievement |
📌 ભાગ–13: બોલિવુડમાં પ્રેમ ચોપરાનો પ્રભાવ શું?
- નેગેટિવ ભૂમિકાઓને
👉 ક્લાસ અને સ્ટાઇલ આપનાર પ્રથમ અભિનેતા - તેમનો પ્રેઝન્સ એટલો શક્તિશાળી
કે અનેક ફિલ્મોમાં વિલન હીરોથી વધુ લોકપ્રિય રહેતા - ડાયલોગ ડિલિવરી, સ્મિત અને આંખોનો અભિનય —
તેમનો સીલ સહી બની ગઈ.
📌 ભાગ–14: પ્રેમ ચોપરાને કેમ ‘લેજેન્ડ’ કહેવાય છે?
✔ 60 વર્ષની સતત સફળ કારકિર્દી
✔ કોઈ કન્ટ્રોવર્સી નહીં
✔ પરિવાર પર કેન્દ્રિત વ્યક્તિ
✔ પંજાબી + હિન્દી બંને ફિલ્મોમાં નામ
✔ એક પેઢી નહીં, ત્રણ પેઢીને અસર કરનાર અભિનેતા
📌 ભાગ–15: સમાપ્તિ — પ્રેમ ચોપરાની વારસાગાથા
પ્રેમ ચોપરા માત્ર વિલન નહોતા.
તેઓ એક કલાસિક પાત્ર,
એક દંતકથાસમ અભિનેતા,
એક અવિસ્મરણીય વ્યક્તित्व
અને એક મજબૂત પરિવારવાદી વ્યક્તિ હતા.
તેમનું નામ, કાર્ય અને ડાયલોગ
આગામી અનેક દાયકાઓ સુધી યાદ રહેશે.
📌 અંતે નોંધ (NOTE):
આ લેખ માહિતીનાં વિવિધ સ્ત્રોતોથી પ્રેરિત છે પરંતુ તેની ભાષા, રજૂઆત અને માળખું સંપૂર્ણપણે ફરીથી સર્જાયેલું, અનોખું અને નોન-કોપીરાઇટ છે. SEO માટે અનુકૂળ રીતે વિસ્તૃત અને મૂળભૂત અંદાજમાં લખાયેલ છે.





