Insects in Atta (Wheat Flour):
વરસાદની ઋતુમાં વાતાવરણ ભેજથી ભરેલું હોય છે. ઘરમાં ભીનાશ, રસોડામાં ભેજ અને સ્ટોરરૂમમાં તાપમાનનો ફેરફાર થવાને કારણે અન્ન અને મસાલા બગડવાની શક્યતા વધી જાય છે. ખાસ કરીને ચોખા, દાળ અને લોટમાં ધનેરા (જંતુઓ) દેખાવા લાગે છે. લોટમાં થતા આ ધનેરા એટલા નાના હોય છે કે ચાળણીમાંથી પણ પસાર થઈ જાય છે.
ઘણા લોકો માટે આ એક મોટી મુશ્કેલી બની જાય છે, કારણ કે એકવાર જંતુ પડી ગયા પછી આખો લોટ બગડી જાય છે. પણ ચિંતા કરવાની જરૂર નથી, કેટલીક ઘરેલુ ટિપ્સ અપનાવીને તમે મિનિટોમાં લોટમાંથી જંતુ દૂર કરી શકો છો અને ભવિષ્યમાં પણ બચાવ મેળવી શકો છો.
લોટમાં ધનેરા દૂર કરવા માટે ઘરેલુ ઉપાય
૧. કડવા લીમડાના પાન
લીમડો આપણા ઘરમાં સરળતાથી મળી રહે છે અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણોથી ભરપૂર છે.
- સૂકા લીમડાના પાનને લોટના ડબ્બામાં મૂકી દો.
- તેની સુગંધ અને ગુણધર્મો જંતુઓને ભગાડશે.
- સૌથી મોટું ફાયદો એ છે કે લીમડો ખાઈ શકાય છે એટલે કોઈ આડઅસર થતી નથી.
✅ Matrix Tip: જો ૧૦ કિલો લોટ હોય તો તેમાં ૫ થી ૬ લીમડાના સૂકા પાન પૂરતા રહેશે.
૨. લવિંગ
લવિંગમાં કુદરતી જંતુનાશક તત્વ હોય છે.
- લોટના ડબ્બામાં થોડા લવિંગ મૂકી દો.
- સ્વાદ ન બદલાય એ માટે લવિંગને નાની કાપડની પોટલીમાં બાંધીને રાખો.
- આનાથી લોટમાં રહેલા ધનેરા દૂર થશે.
૩. હિંગ
હિંગની તીવ્ર સુગંધ જંતુઓને પસંદ નથી.
- થોડી હિંગને પોટલીમાં બાંધીને લોટના ડબ્બામાં મૂકી દો.
- આ રીતે હિંગનો સ્વાદ લોટમાં નહીં જાય અને જંતુઓ પણ ભાગી જશે.
૪. તમાલપત્ર (Bay Leaves)
રસોડામાં મસાલા તરીકે વપરાતા તમાલપત્ર જંતુઓ ભગાડવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે.
- લોટના ડબ્બામાં ૩-૪ તમાલપત્ર મૂકી દો.
- તેની સુગંધથી ધનેરા ઝડપથી ગાયબ થઈ જશે.
૫. હવાચુસ્ત કન્ટેનર (Airtight Container)
જંતુઓ ઘણીવાર ડબ્બાની કિનારીઓમાંથી અંદર પ્રવેશ કરે છે.
- સ્ટીલ કે મેટલની જગ્યાએ એરટાઈટ પ્લાસ્ટિક અથવા કાચના ડબ્બા વાપરો.
- ડબ્બાનું ઢાંકણ હંમેશા મજબૂત રીતે બંધ કરો.
૬. સૂર્યપ્રકાશમાં લોટ સુકાવવો
જો લોટમાં હળવા ધનેરા દેખાય તો તરત જ ચાળીને સૂર્યપ્રકાશમાં ફેલાવી દો.
- સૂર્યની કિરણો જંતુઓને નાશ કરી દેશે.
- લોટ ફરીથી તાજું થઈ જશે.
૭. ફ્રિજમાં સંગ્રહ
જો તમે ઓછી માત્રામાં લોટ રાખો છો તો તેને નાના ડબ્બામાં ભરીને ફ્રિજમાં પણ સંગ્રહ કરી શકો છો.
- ઠંડા તાપમાને જંતુઓ ટકી શકતા નથી.
- ખાસ કરીને વરસાદની ઋતુમાં આ રીત ખૂબ જ અસરકારક છે.
બચાવ માટે અગત્યની ટીપ્સ
- લોટ હંમેશા નાના ડબ્બામાં ભરો અને બાકીના મોટા સ્ટોકને હવામાં ન પડવા દો.
- રસોડાનું તાપમાન શુષ્ક રાખો, વધારે ભેજ ન રહે તેનું ધ્યાન રાખો.
- લોટ ખરીદ્યા પછી લાંબા સમય સુધી સ્ટોર ન કરો, તાજું લોટ જ વાપરવાનો પ્રયત્ન કરો.
- દર મહિને લોટના ડબ્બાને સાફ કરી ફરીથી ભરી દો.
મેટ્રિક્સ (Quick Look Table)
| ઉપાય | કેવી રીતે કરવું | અસર સમય | ખાસ નોંધ |
|---|---|---|---|
| લીમડાના પાન | સૂકા પાન ડબ્બામાં નાખો | ૨-૩ દિવસમાં અસર | લોટ પર આડઅસર નહીં કરે |
| લવિંગ | પોટલીમાં બાંધી રાખો | તરત જ અસર | સ્વાદ ન બદલાય |
| હિંગ | નાની પોટલીમાં ઉમેરો | ૧ દિવસમાં અસર | તીવ્ર સુગંધ જંતુ ભગાડે છે |
| તમાલપત્ર | ૩-૪ પાન નાખો | તરત જ અસર | મસાલાના સ્વાદથી જંતુ દૂર થાય છે |
| સૂર્યપ્રકાશ | લોટ ફેલાવી સુકાવો | ૨-૩ કલાક | જંતુ નાશ અને લોટ તાજું થાય છે |
નિષ્કર્ષ
વરસાદની ઋતુમાં લોટમાં જંતુ પડવાની સમસ્યા સામાન્ય છે, પરંતુ થોડા ઘરેલુ ઉપાય અપનાવીને તમે આ મુશ્કેલીથી છુટકારો મેળવી શકો છો. લીમડાના પાન, લવિંગ, હિંગ, તમાલપત્ર અને સૂર્યપ્રકાશ જેવા કુદરતી ઉપાયો માત્ર જંતુ ભગાડવામાં જ નહીં પણ લોટને લાંબા સમય સુધી તાજું રાખવામાં પણ મદદરૂપ છે. સાથે જ હવાચુસ્ત કન્ટેનર અને યોગ્ય સંગ્રહ પદ્ધતિ અપનાવીને તમે ભવિષ્યમાં પણ આ સમસ્યા ટાળી શકો છો.
નોંધ
અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ફક્ત જાણકારી માટે છે. કોઈપણ ઉપાય અપનાવવા પહેલા તમારી સગવડતા અને આરોગ્યને ધ્યાનમાં રાખો.





