ગુજરાત રાજ્યમાં ચોમાસું 2025 એક ઐતિહાસિક સાબિત થઈ રહ્યું છે. સપ્ટેમ્બર 2025ની શરૂઆત સુધીમાં સમગ્ર રાજ્યમાં સરેરાશ 92% વરસાદ નોંધાયો છે અને આગાહી છે કે આ સપ્તાહના અંતે વરસાદ 100% પૂર્ણ થઈ જશે. ખેડૂતો માટે આ વર્ષ આશીર્વાદરૂપ સાબિત થયું છે કારણ કે પાક વાવેતરનો રેકોર્ડ તોડ પ્રમાણમાં વિસ્તાર આવરી લેવાયો છે.
1️⃣ ગુજરાતના ચોમાસાની વર્તમાન સ્થિતિ
ગુજરાત રાજ્યમાં 1 જૂનથી શરૂ થયેલ ચોમાસાની સીઝનમાં 4 સપ્ટેમ્બર 2025 સુધીનો સરેરાશ વરસાદ નીચે મુજબ નોંધાયો છે:
| વિસ્તાર | સરેરાશ વરસાદ (%) |
|---|---|
| ઉત્તર ગુજરાત | 96.94% |
| દક્ષિણ ગુજરાત | 96.91% |
| પૂર્વ-મધ્ય | 93.79% |
| કચ્છ | 85.14% |
| સૌરાષ્ટ્ર | 84.74% |
👉 સૌથી વધુ વરસાદ ઉત્તર અને દક્ષિણ ગુજરાત વિસ્તારમાં થયો છે, જ્યારે સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં હજુ થોડો વરસાદ જરૂરી છે.
2️⃣ ડેમ અને જળસંગ્રહની સ્થિતિ
ગુજરાતમાં કુલ 206 ડેમ છે, જેમાંથી 113 ડેમને હાઈ એલર્ટ પર મુકવામાં આવ્યા છે.
| જળાશય ભરાવાની સ્થિતિ | ડેમની સંખ્યા |
|---|---|
| 100% ભરાયેલા ડેમ | 82 |
| 70-100% વચ્ચે ભરેલા | 68 |
| 50-70% વચ્ચે ભરેલા | 24 |
| 25-50% વચ્ચે ભરેલા | 17 |
👉 સરદાર સરોવર ડેમમાં હાલ 89% થી વધુ પાણીનું સંગ્રહ છે, જે રાજ્યની મુખ્ય જરૂરિયાતોને પૂરું પાડે છે.
3️⃣ કૃષિ ક્ષેત્રમાં લાભ
ચોમાસાની સારી સીઝનને કારણે ખેડૂતો દ્વારા 96.29% વિસ્તારમાં વાવેતર પૂર્ણ થયું છે.
| પાક | વાવેતર વિસ્તાર (લાખ હેક્ટર) |
|---|---|
| મગફળી | 22 |
| કપાસ | 20 |
| ડાંગર | 8+ |
| અન્ય દળિયાં અને અનાજ | 15+ |
🌾 આંકડાઓ દર્શાવે છે કે આ વર્ષે ખરીફ પાકનો સારો ઉત્પાદન થશે, જેના કારણે ખેડૂતોને સીધો લાભ થશે.
4️⃣ છેલ્લા 24 કલાકના વરસાદના આંકડા
- 24 જિલ્લાઓના 158 તાલુકાઓમાં સરેરાશ 12 મી.મી.થી વધુ વરસાદ નોંધાયો.
- ઘણા તાલુકાઓમાં અતિ ભારે વરસાદને કારણે નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પાણી ભરાવાની સ્થિતિ સર્જાઈ.
- IMD દ્વારા 4 થી 7 સપ્ટેમ્બર સુધી માછીમારોને દરિયો ન ખેડવા ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
5️⃣ આવનારા દિવસોની હવામાન આગાહી
- આગામી 3-4 દિવસમાં ભારે થી અતિ ભારે વરસાદ થવાની આગાહી.
- ખાસ કરીને દક્ષિણ ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં વરસાદની તીવ્રતા વધુ હોઈ શકે.
- પૂર નિયંત્રણ માટે SEOC અને સ્થાનિક તંત્ર દ્વારા રેડ એલર્ટ જાહેર કરવાની શક્યતા.
6️⃣ વરસાદના ફાયદા
✔️ પાણીના સ્ત્રોતો ભરાયા હોવાથી આગામી વર્ષો માટે પીવાના પાણીની તકલીફ ઓછી થશે.
✔️ ખેડૂતોને સારો પાક મળશે.
✔️ ભૂગર્ભ જળસ્તર સુધરશે.
✔️ ઉદ્યોગો અને વીજ ઉત્પાદન માટે પૂરતું પાણી ઉપલબ્ધ રહેશે.
7️⃣ વરસાદના પડકારો
❌ અતિ ભારે વરસાદને કારણે કેટલાક જિલ્લાઓમાં પૂર જેવી સ્થિતિ.
❌ માર્ગ વ્યવહાર, વીજળી અને ટેલિકોમ સેવાઓ ખોરવાઈ શકે.
❌ કપાસ અને મગફળી જેવા પાકમાં અતિશય ભેજથી નુકસાન થવાની શક્યતા.
❌ તટીય વિસ્તારમાં માછીમારોને મોટું જોખમ.
8️⃣ નિષ્કર્ષ
ગુજરાતમાં ચોમાસું 2025 અત્યાર સુધી સરસ, સાર્વત્રિક અને ખેડૂતો માટે આશીર્વાદરૂપ રહ્યું છે. 92% વરસાદ પહેલેથી જ નોંધાઈ ગયો છે અને રાજ્યના ડેમો છલોછલ ભરાઈ ગયા છે. જો આગામી દિવસોમાં આગાહી મુજબ વરસાદ ચાલુ રહેશે તો આ સપ્તાહે ગુજરાતનો વરસાદ 100% પૂર્ણ થઈ જશે.
👉 આ લેખમાં મોટા પાયે મેટ્રિક્સ, આંકડા, હવામાન આગાહી અને કૃષિ પર અસર દર્શાવવામાં આવી છે જેથી સામાન્ય વાચક અને સંશોધકોને સંપૂર્ણ માહિતી મળી રહે.
