ગુજરાત રાજ્યની કૃષિ વ્યવસ્થા એ દેશભરમાં પોતાની ઓળખ બનાવી ચૂકી છે. ગુજરાતના ખેડૂતો ન માત્ર ઉત્પાદન ક્ષમતા માટે જાણીતા છે, પરંતુ માર્કેટની સમજ, નાણાકીય વ્યવહાર અને પાકની ગુણવત્તા માટે પણ પ્રશંસા મેળવે છે. દરરોજ રાજ્યભરના APMC (Agricultural Produce Market Committee) બજારોમાં લાખો રૂપિયાના લેન્ડદેન થાય છે.
તારીખ 04-11-2025 ના રોજ ગુજરાતના અનેક APMC માર્કેટમાં વિવિધ પાકના ભાવ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાં ખાસ કરીને અમરેલી APMCના ભાવો સૌથી વધુ ધ્યાન ખેંચનાર રહ્યા, કારણ કે અહીં મગફળીના ભાવ રૂ. 6885 પ્રતિ ક્વિન્ટલ સુધી પહોંચ્યા હતા — જે ખેડૂતો માટે સકારાત્મક સંકેત છે.
📊 APMC માર્કેટ રેટ્સ 04-11-2025 (ગુજરાતના મુખ્ય પાકોના ભાવ)
| પાક | ન્યૂનતમ ભાવ (₹/ક્વિન્ટલ) | મહત્તમ ભાવ (₹/ક્વિન્ટલ) | સરેરાશ ભાવ (₹/ક્વિન્ટલ) | નોંધ |
|---|---|---|---|---|
| મગફળી | 3055 | 6885 | 4970 | અમરેલી અને જુનાગઢમાં ઉંચો ભાવ |
| કપાસ | 5000 | 7800 | 6420 | ભાવમાં સ્થિરતા |
| ઘઉં | 2250 | 3400 | 2825 | MSP કરતા થોડો વધારે |
| બાજરી | 1125 | 3260 | 2192 | ભાવ મધ્યમ સ્તરે |
| જુવાર | 1500 | 5085 | 3292 | દક્ષિણ ગુજરાતમાં વધુ માંગ |
| પેડી (ચોખા) | 1290 | 2585 | 1937 | સ્થિર વલણ |
🌱 મગફળીના ભાવ : ખેડૂતો માટે ખુશીના સંકેત
અમરેલી અને સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશ મગફળીના સૌથી મોટા ઉત્પાદન કેન્દ્રોમાં આવે છે. આ વર્ષે મોસમ અનુકૂળ રહેતાં ઉત્પાદન સારું થયું છે. પરંતુ એક સાથે ગુણવત્તાવાળી મગફળીની માંગ વધવાથી બજારમાં ઉછાળો જોવા મળ્યો છે.
- મહત્તમ ભાવ : ₹6885/ક્વિન્ટલ (અમરેલી APMC)
- ન્યૂનતમ ભાવ : ₹3055/ક્વિન્ટલ (રાજકોટ ઉપમાર્કેટ)
📈 વિશ્લેષણ મુજબ, મગફળીના ભાવ છેલ્લા બે અઠવાડિયામાં સરેરાશ 8.7% વધ્યા છે.
ખેડૂતોએ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે ગુણવત્તાવાળી ગ્રેડિંગવાળી મગફળી માટે વધુ ભાવ મળી શકે છે. કાચા માલની સફાઈ અને યોગ્ય સ્ટોરેજ સિસ્ટમ ભાવ વધારામાં મદદરૂપ થાય છે.
🧵 કપાસ : સ્થિર પરંતુ ફાયદાકારક વલણ
કપાસના ભાવ રૂ. 5000 થી 7800 વચ્ચે રહ્યા. આ ભાવો અગાઉની સપ્તાહની સરખામણીએ થોડા ઘટ્યા છે, પરંતુ કપાસના આંતરરાષ્ટ્રીય બજારના દબાણને ધ્યાનમાં લઈએ તો હાલનો ભાવ સંતોષકારક ગણાય.
ગુજરાતમાં કપાસના મુખ્ય માર્કેટ્સ — રાજકોટ, સુરત, ભાવનગર, અમરેલી, અને ગાંધીધામ — બધા જ સ્થિર રહ્યા.
વિશ્લેષણ મુજબ, જો આગામી સપ્તાહોમાં નિકાસની માંગ વધશે તો ભાવ રૂ. 8200 સુધી જઈ શકે છે.
🌾 ઘઉં : મધ્યમ સ્તરે ભાવ પરંતુ સ્થિર બજાર
ઘઉંના ભાવ રૂ. 2250 થી 3400 વચ્ચે રહ્યા. સરકારના MSP રૂ. 2275 ની સરખામણીએ ઘણાં APMCમાં વધુ ભાવ મળ્યા છે. ખાસ કરીને ઉત્તર ગુજરાતના ખેડૂતોને લાભ થયો છે.
- સૌથી વધુ ભાવ : 3400 (મહેસાણા APMC)
- સૌથી ઓછો ભાવ : 2250 (સુરેન્દ્રનગર APMC)
📊 આંકડાકીય દ્રષ્ટિએ ઘઉંના ભાવ છેલ્લા મહિનામાં સરેરાશ 3.5% વધ્યા છે.
🌾 બાજરી : માંગમાં હળવો ઘટાડો પરંતુ સ્થિતિ સ્થિર
બાજરીના ભાવ રૂ. 1125 થી 3260 વચ્ચે રહ્યા. ખેડૂતોએ નોંધ લેવી જોઈએ કે ફીડ ઇન્ડસ્ટ્રી અને દક્ષિણ ભારતની માંગમાં હળવો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે આગામી પંદર દિવસોમાં નવો પાક આવતાં ભાવ રૂ. 2500 આસપાસ સ્થિર રહી શકે છે.
🌽 જુવાર : મોસમી વધારો, ખેડૂતો ખુશ
જુવારના ભાવમાં રૂ. 1500 થી 5085 સુધીનો ફરક જોવા મળ્યો. આ વધારો મુખ્યત્વે નિકાસની માંગને કારણે થયો છે. સાબરકાંઠા, પાટણ અને બનાસકાંઠા વિસ્તારમાં જુવારની ગુણવત્તા સારી હોવાથી ભાવ ઉંચા રહ્યા.
🍚 પેડી (ચોખા) : સ્થિરતા સાથે થોડો સુધારો
પેડીના ભાવ રૂ. 1290 થી 2585 વચ્ચે રહ્યા. મધ્ય ગુજરાતના ખેડૂતોએ સારી આવક મેળવી. ખાસ કરીને ભરૂચ અને કચ્છના વિસ્તારમાં ચોખાની માંગ વધતા સરેરાશ ભાવમાં 4% નો વધારો નોંધાયો છે.
📉 ગ્રાફિકલ વિશ્લેષણ (Text-based Chart)
પાકવાર ભાવ તુલના (રૂ./ક્વિન્ટલ)
મગફળી | ██████████████████████ 6885
કપાસ | ████████████████████ 7800
ઘઉં | ████████ 3400
બાજરી | █████ 3260
જુવાર | █████████ 5085
પેડી | ████ 2585
💬 ખેડૂતો માટે માર્ગદર્શન અને બજારની દિશા
- ભાવ વધારાના સંકેત:
મગફળી અને કપાસના ભાવ આગામી અઠવાડિયામાં પણ ઉંચા રહેવાની શક્યતા છે. - ભાવ ઘટાડાનો ખતરો:
બાજરી અને પેડીના ભાવમાં થોડી સ્થિરતા અથવા ઘટાડો થઈ શકે છે. - સંગ્રહ સલાહ:
મગફળી અને ઘઉં જેવા પાકને જો ભાવ અનુકૂળ ન હોય તો યોગ્ય વેરહાઉસમાં રાખી પછી વેચાણ કરવું વધુ ફાયદાકારક રહેશે. - સહકારી મંડળો સાથે જોડાણ:
APMC સિવાય સહકારી મંડળો અને ફાર્મર પ્રોડ્યૂસર ઓર્ગેનાઈઝેશન (FPO) મારફતે પણ ખેડૂતો વધુ ભાવ મેળવી શકે છે.
📈 આગામી સપ્તાહ માટે માર્કેટ ફોરકાસ્ટ
| પાક | અનુમાનિત વધઘટ (%) | બજાર વલણ |
|---|---|---|
| મગફળી | +4.5% | વધારાનો ઝોક |
| કપાસ | +2.1% | સ્થિરતા સાથે સુધારો |
| ઘઉં | +1.3% | સ્થિર વલણ |
| બાજરી | -1.7% | હળવો ઘટાડો |
| જુવાર | +3.8% | તેજી વલણ |
| પેડી | ±0% | સ્થિરતા |
📜 નોંધ (Important Note)
ઉપરોક્ત ભાવ અને વિશ્લેષણ માહિતી 04-11-2025 ના APMC માર્કેટ ડેટા અને કૃષિ વિશ્લેષકોના અંદાજ પર આધારિત છે. બજારની પરિસ્થિતિ હવામાન, નિકાસ, સરકારી નીતિ અને વૈશ્વિક માંગ પર આધાર રાખે છે. ખેડૂતોને સલાહ આપવામાં આવે છે કે વેચાણ કરતા પહેલા પોતાના સ્થાનિક માર્કેટમાં દર પુષ્ટિ કરે.
