જીવન અને મૃત્યુ એ કુદરતના બે અવિભાજ્ય તત્વ છે. સામાન્ય રીતે મૃત્યુ એક શોકદાયક પ્રસંગ તરીકે જોવામાં આવે છે, પરંતુ વડોદરાના ફેતપુરા કુંભારવાળાની આ ઘટના એવી છે કે જ્યાં મૃત્યુએ પણ જીવનનો ઉત્સવ બની ગયો.
75 વર્ષીય નવઘણભાઈ ચૌહાણની અંતિમ યાત્રા એવી રીતે નીકળી કે જોનારાં બધાના દિલમાં એક અનોખી લાગણી જન્મી ગઈ — બેન્ડબાજા, ગુલાલ, અને આતશબાજી વચ્ચે તેમનું અંતિમ વિદાય સમારંભ એક વરઘોડા જેવી ઉજવણીમાં ફેરવાઈ ગયો.
📖 પૃષ્ઠભૂમિ – રામ લક્ષમણ જેવી ભાઈઓની જોડી
નવઘણભાઈ ચૌહાણ અને તેમના મોટા ભાઈ ભીખાભાઈ ચૌહાણ રાજસ્થાની ભજનિક તરીકે સમગ્ર વિસ્તારમાં જાણીતા હતા. બંનેએ સમાજ માટે જીવનભર સેવા આપી. ભજન, સત્સંગ અને ધાર્મિક કાર્યક્રમોમાં ભાગ લઈને સમાજમાં ધાર્મિક જાગૃતિ ફેલાવવાનું કામ કર્યું.
બે મહિના પહેલાં મોટા ભાઈ ભીખાભાઈનું અવસાન થયું, જેના પછી નાના ભાઈ નવઘણભાઈ આઘાત સહન કરી ન શક્યા. “ભાઈ વિના જીવન ખાલી છે” એવું તેઓ વારંવાર કહેતા. અંતે ગત મધરાત્રે તેમણે પોતાના ઘરે જ અંતિમ શ્વાસ લીધો.
🎺 અંતિમ વિદાય કે વરઘોડો?
જ્યારે પરિવારજનોએ અંતિમ યાત્રાની તૈયારી શરૂ કરી, ત્યારે ગામભરના લોકો જોડાયા. પરંતુ આ યાત્રા સામાન્ય ન હતી — અહીં ન રડવાનો શોક હતો, ન શાંતિનો માહોલ… પરંતુ વરઘોડા જેવી રંગત હતી.
બેન્ડબાજા વાગતા હતા, લોકો ગુલાલ ઉડાવી રહ્યા હતા, અને દરેક જણ “જય શ્રી રામ”ના નાદ સાથે તેમને વિદાય આપી રહ્યા હતા.
આ અંતિમ વિદાયમાં ગામના લોકો કહેતા હતા,
“બન્ને ભાઈઓ જીવનભર હસતા રહ્યા, તો વિદાય પણ હસતાં જ આપીશું.”
💡 શું કારણ હતું આ અનોખી પરંપરાનું?
ગુજરાતમાં કેટલાક વિસ્તારોમાં માન્યતા છે કે જો કોઈ વ્યક્તિએ જીવનભર સકારાત્મકતા અને સમાજ માટે સેવા આપી હોય, તો તેમના મૃત્યુને શોક તરીકે નહીં પરંતુ ઉત્સવ તરીકે ઉજવવો જોઈએ — કારણ કે એ આત્માનું મુક્તિ મેળવનાર પ્રસંગ છે.
નવઘણભાઈએ જીવનભર અન્યના દુઃખ દૂર કર્યા, તેથી તેમના અંતિમ વિદાયમાં કોઈ રડવું ન હતું — પરંતુ તેમને સ્મરણ કરવાનું, તેમને ઉજવવાનું હતું.
📊 માહિતી તથ્યરૂપમાં (Table)
| વિષય | માહિતી |
|---|---|
| નામ | નવઘણભાઈ ચૌહાણ |
| ઉંમર | 75 વર્ષ |
| વિસ્તાર | વડોદરા, ફેતપુરા કુંભારવાળો |
| ભાઈનું નામ | ભીખાભાઈ ચૌહાણ |
| વ્યવસાય | ભજનિક અને સમાજ સેવક |
| અંતિમ વિદાય | બેન્ડબાજા અને ગુલાલ સાથે |
| કારણ | ભાઈના અવસાન બાદ માનસિક આઘાત |
| વિશેષતા | અંતિમ યાત્રા વરઘોડા જેવી રીતે નીકળી |
🕉️ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિકોણથી સમજીએ
હિંદુ ધર્મમાં માન્યતા છે કે મૃત્યુ પછી આત્મા શરીર છોડીને મુક્તિ તરફ જાય છે. જો વ્યક્તિએ સદાચરણ, દાન અને ભક્તિથી જીવન વિતાવ્યું હોય, તો તેનો વિદાય પ્રસંગ પણ આનંદદાયક માનવામાં આવે છે.
આ કારણસર અનેક સ્થળોએ અંતિમ યાત્રા દરમિયાન ભજન-કીર્તન, શંખનાદ અને હુલ્લડ કરતા લોકો જોવા મળે છે. તે દુઃખ નહીં, પણ આત્માને શાંતિ આપવા માટેનું ઉત્સવરૂપ છે.
💬 લોકપ્રતિક્રિયા
સ્થાનિક લોકોનું કહેવું હતું —
“અમારા નવઘણભાઈ ક્યારેય રડતાં ન હતા, હંમેશા હસતાં રહેતાં. તેથી અમે પણ તેમની વિદાય હસતાં આપી.”
ગામના યુવાનો માટે આ પ્રસંગ એક સંદેશ બની ગયો — કે જીવન જીવવું જોઈએ આનંદથી, સેવા અને પ્રેમથી.
📸 સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ
અંતિમ યાત્રાનો વીડિયો સોશિયલ મીડિયામાં વાયરલ થયો. હજારો લોકોએ તેને શેર કર્યો અને કહ્યું —
“આ છે સાચી વિદાય, જ્યાં પ્રેમનું અંત નથી.”
બેન્ડબાજા સાથે ચાલતી યાત્રા જોઈને ઘણા લોકોની આંખોમાં આંસુ આવ્યા, પરંતુ એ દુઃખના નહોતાં — ગૌરવના હતાં.
🧠 મનોચિકિત્સક દૃષ્ટિકોણ
મનોવિજ્ઞાનના નિષ્ણાતોના મતે આવી વિદાય માનવીના દુઃખને ઓછું કરે છે.
“જ્યારે કોઈને આનંદપૂર્વક વિદાય આપવામાં આવે છે, ત્યારે પરિવારજનનું મન શાંતિ અનુભવે છે.”
🕊️ ભાઈઓનું અનંત જોડાણ
ભાઈઓની જોડીને “રામ-લક્ષ્મણ” કહેવામાં આવે છે — બંનેએ જીવનભર સાથે સેવા કરી અને અંતે પણ વિદાય સાથે જ લીધી.
આ ઘટના એ સાબિત કરે છે કે પ્રેમ અને ભાઈચારો મૃત્યુ પછી પણ જીવંત રહે છે.
📜 અંતિમ સંદેશ
જીવનનો અંત એ અંત નથી — એ તો નવી શરૂઆત છે. જો આપણે જીવનભર પ્રેમ, ભક્તિ અને સેવા કરીએ, તો મૃત્યુ પણ ઉત્સવ બની શકે.
નવઘણભાઈ અને ભીખાભાઈ જેવી આત્માઓને નમન. 🌼
🪶 નિષ્કર્ષ:
“મૃત્યુ એ અંત નથી… પરંતુ એક નવી મુસાફરી છે — જ્યાં વિદાય પણ પ્રેમની ઉજવણી બની જાય છે.”
Gujarati Social Caption (for image):
💐 “વરઘોડા જેવી નીકળી અંતિમ યાત્રા, બેન્ડબાજા અને ગુલાલ સાથે – પ્રેમની એવી કથા કે આંખો ભીની થઈ ગઈ…” 💔





