ગુજરાતમાં ફરી એકવાર આકાશમાં કાળા વાદળો છવાઈ ગયા છે. હવામાન વિભાગે જાહેર કર્યું છે કે આગામી દિવસોમાં રાજ્યના મોટા ભાગના વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ વરસી શકે છે. હાલમાં ગુજરાત પર 3 મજબૂત સિસ્ટમ સક્રિય છે –
- લો પ્રેશર સિસ્ટમ (બંગાળની ખાડી પાસે)
- અપર એર સાયક્લોનિક સર્ક્યુલેશન
- મોન્સૂન ટ્રફ લાઈન
આ ત્રણેય સિસ્ટમના સંયુક્ત પ્રભાવથી રાજ્યમાં ભારે વરસાદ, વીજળીના કડાકા-ભડાકા અને દરિયાકાંઠે જોરદાર પવન ફૂંકાવાની શક્યતા વ્યક્ત થઈ રહી છે.
1️⃣ મોસમ વિભાગના તાજેતરના અપડેટ્સ
ગુજરાત મેટિરિયોલોજિકલ વિભાગ (IMD)એ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે હાલમાં ત્રણ અલગ અલગ સિસ્ટમ એકસાથે સક્રિય હોવાથી વરસાદી માહોલ લાંબો સમય ટકી શકે છે. ખાસ કરીને લો પ્રેશર ઝોન બંગાળની ખાડી નજીક, અપર એર સર્ક્યુલેશન મધ્ય પ્રદેશ તરફ, અને મોન્સૂન ટ્રફ લાઈન ઉત્તર ભારતમાં સક્રિય હોવાથી ગુજરાતમાં સતત વરસાદી વલણ ચાલુ રહેશે.
👉 નિષ્ણાતો કહે છે કે આ પ્રકારની ત્રણેય સિસ્ટમ જો એકસાથે સક્રિય થાય તો 7 થી 10 દિવસ સુધી વરસાદી સ્થિતિ ગંભીર બની શકે છે.
2️⃣ ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં અસર
- ડાંગ અને વલસાડ જિલ્લાઓમાં ખેતરોમાં પાણી ભરાઈ જવાથી ખેડૂતોને મુશ્કેલી ઊભી થઈ શકે છે.
- પાટણ અને બનાસકાંઠામાં નદીઓનું જળસ્તર ઝડપી રીતે વધી શકે છે.
- પશુપાલકો માટે ખાસ સૂચના આપવામાં આવી છે કે પશુઓને ખુલ્લા મેદાનો કે નદી-તળાવ પાસે ન મૂકે.
હવામાન વિભાગની આગાહી
- આગામી 7 દિવસ ગુજરાતમાં હળવાથી મધ્યમ વરસાદ પડી શકે છે.
- ખાસ કરીને દક્ષિણ ગુજરાતના દરિયાકાંઠે 40 થી 50 કિ.મી. પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાઈ શકે છે.
- દરિયાકિનારે આવેલા જિલ્લાઓમાં માછીમારોને દરિયો ન ખેડવા ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
- અમદાવાદ સહિત ઉત્તર ગુજરાતના વિસ્તારોમાં પણ ગાજવીજ સાથે વરસાદની શક્યતા છે.
અંબાલાલ પટેલની આગાહી
ગુજરાતના જાણીતા હવામાન નિષ્ણાત અંબાલાલ પટેલે આગાહી કરી છે કે –
- 26 ઓગસ્ટથી વધુ એક સિસ્ટમ સક્રિય બનશે.
- ઉત્તર અને મધ્ય ગુજરાતમાં ભારે વરસાદના એંધાણ છે.
- દક્ષિણ ગુજરાતના કેટલાક વિસ્તારોમાં “અતિભારે વરસાદ” (Very Heavy Rainfall) પણ થઈ શકે છે.
- ભારે વરસાદના કારણે નદીઓમાં પૂર આવવાની પણ શક્યતા છે.
વરસાદી માહોલ – કયા વિસ્તારોમાં વધુ અસર?
- દક્ષિણ ગુજરાત : સુરત, નવસારી, વલસાડ, ડાંગ – અતિભારે વરસાદના સંકેત.
- ઉત્તર ગુજરાત : પાટણ, બનાસકાંઠા, મહેસાણા – ભારે વરસાદની આગાહી.
- મધ્ય ગુજરાત : અમદાવાદ, ગાંધીનગર, આનંદ, ખેડા – ગાજવીજ સાથે વરસાદ.
- સૌરાષ્ટ્ર : અમરેલી, ભાવનગર, રાજકોટ – મધ્યમથી ભારે વરસાદ.
વરસાદી આગાહી મેટ્રિક્સ
| વિસ્તાર | આગાહી | પવનની ઝડપ | જોખમનું સ્તર |
|---|---|---|---|
| દક્ષિણ ગુજરાત | અતિભારે વરસાદ | 40-50 કિ.મી./કલાક | ઊંચું |
| ઉત્તર ગુજરાત | ભારે વરસાદ | 30-40 કિ.મી./કલાક | મધ્યમ |
| મધ્ય ગુજરાત | હળવાથી મધ્યમ | 25-30 કિ.મી./કલાક | સામાન્ય |
| સૌરાષ્ટ્ર | મધ્યમ વરસાદ | 20-25 કિ.મી./કલાક | સામાન્ય |
ખેડૂતો પર અસર
ભારે વરસાદને કારણે ખેડૂતોને દ્વિધા થઈ શકે છે.
- કપાસ, મગફળી અને ધાન જેવી પાકોને ફાયદો પણ થઈ શકે છે.
- પરંતુ અતિભારે વરસાદ પાકને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
- પશુપાલકો માટે પણ ચારો ખૂટવાનો ભય છે.
નગરોમાં સંભવિત મુશ્કેલીઓ
- અમદાવાદ, સુરત, રાજકોટ જેવા શહેરોમાં પાણી ભરાવાની સમસ્યા.
- ટ્રાફિક જામ અને અકસ્માતોની શક્યતા.
- વીજળીના તૂટી પડેલા ખંભાઓને કારણે વીજ પુરવઠામાં ખલેલ.
નાગરિકો માટે સલાહ
- અતિભારે વરસાદની આગાહી હોવાથી નદીઓ-તળાવો નજીક ન જવું.
- ખુલ્લી જગ્યાએ વીજળીના કડાકા દરમિયાન ઊભા ન રહેવું.
- માછીમારોએ દરિયો ન ખેડવો.
- બાળકો અને વરિષ્ઠ નાગરિકોએ જરૂરિયાત વિના બહાર ન નીકળવું.
છેલ્લા વર્ષોના આંકડા (Historical Matrix)
- 2023 : સપ્ટેમ્બરમાં દક્ષિણ ગુજરાતમાં 300 મિ.મી. સુધી વરસાદ.
- 2024 : ઉત્તર ગુજરાતમાં 2 દિવસમાં 200 મિ.મી. વરસાદ.
- 2025 : અત્યાર સુધી રાજ્યમાં સરેરાશ 85% વરસાદ થઈ ગયો છે.
આથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ગુજરાતમાં મોન્સૂન દર વર્ષે “અચાનક ભારે વરસાદ” લાવતો રહે છે.
નિષ્કર્ષ
ગુજરાત પર હાલ ત્રણેય સિસ્ટમના પ્રભાવથી આગામી દિવસોમાં ભારે વરસાદની સંભાવના છે. દક્ષિણ અને ઉત્તર ગુજરાતમાં વરસાદ વધુ પડવાની આગાહી છે જ્યારે મધ્ય ગુજરાતમાં વીજળીના કડાકા સાથે વરસાદ પડશે. નાગરિકોએ સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે કારણ કે અતિભારે વરસાદ પૂર જેવી પરિસ્થિતિ સર્જી શકે છે.
👉 આગામી દિવસો ગુજરાત માટે “ચેતવણીના દિવસો” બની શકે છે.





