નવરાત્રી હિન્દુ ધર્મના સૌથી પવિત્ર તહેવારોમાંનું એક છે. આ પર્વમાં દેવી દુર્ગાની ઉપાસના નવ દિવસ સુધી વિભિન્ન સ્વરૂપોમાં કરવામાં આવે છે. તેમાંનું એક મુખ્ય અંગ છે અખંડ જ્યોત. ‘અખંડ’નો અર્થ છે અવિરત, અવિચ્છિન્ત. એટલે કે, એવી જ્યોત જે નવ દિવસ અને રાત્રી સુધી સતત પ્રગટતી રહે.
પુરાણોમાં અખંડ જ્યોતનું વર્ણન
નવદુર્ગાની પૂજામાં તેનું મહત્વ
ઘરમાં પ્રજ્વલિત કરવાની પરંપરા
વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણ – આગ શુદ્ધિકારક તરીકે, ઓક્સિજન/એનર્જી પર અસર
અલગ અલગ પ્રદેશોમાં જ્યોત પ્રગટાવવાની પદ્ધતિઓ)
જો અખંડ જ્યોત બુઝાઈ જાય તો શું કરવું?
ઘણા લોકો માટે સૌથી મોટો પ્રશ્ન હોય છે કે જો દીવો ભૂલથી કે પવનના કારણે બુઝાઈ જાય તો તેનો અર્થ અશુભ માનવો?
📌 સાચો જવાબ:
- કોઈ શંકા કરવાની જરૂર નથી.
- દેવીએ આપણું ભક્તિભાવ જોવું છે, અણજાણે ભૂલ થવી સ્વાભાવિક છે.
- તરત જ માતાજીને ક્ષમા યાચના કરવી.
- “જય અંબે” મંત્ર બોલીને દીવો ફરી પ્રગટાવી દેવું.
- આગળથી તેલ/ઘીનું ધ્યાન રાખવું અને દીવો સુરક્ષિત જગ્યાએ મૂકવો.
➡️ શાસ્ત્રમાં કહેવાયું છે:
અખંડ જ્યોતનો અર્થ મનની સતત ભક્તિ છે. દીવો બુઝાઈ જવો એ અશુભ નથી, પણ તેને ફરીથી પ્રગટાવવું જરૂરી છે.
અખંડ જ્યોત પ્રગટાવવાના ફાયદા
- દેવી દુર્ગાની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે
- ઘરમાં સમૃદ્ધિ અને શાંતિ આવે છે
- નકારાત્મક શક્તિઓનો નાશ થાય છે
- આરોગ્ય અને આયુષ્યમાં વૃદ્ધિ થાય છે
- મનોબળ અને આત્મવિશ્વાસ વધે છે
જો જ્યોત બુઝાઈ જાય તો ઉપાયોની ટેબલ
| પરિસ્થિતિ | કરવાનું કાર્ય | શું ન કરવું |
|---|---|---|
| પવનથી બુઝાઈ | ક્ષમા યાચના કરી ફરી પ્રગટાવવી | ગભરાશો નહીં |
| તેલ/ઘી ખતમ થવાથી બુઝાઈ | તરત જ ઉમેરો અને દીવો ફરી પ્રગટાવો | દીવો ખાલી છોડી ન દો |
| અજાણતાં સ્પર્શથી બુઝાઈ | માતાજીને પ્રાર્થના કરી ફરી પ્રગટાવો | ભૂલ માટે પોતાને દોષ ન દો |
અખંડ જ્યોતના વૈજ્ઞાનિક લાભો
- ઘી/તેલ બળવાથી હવામાં શુદ્ધિકરણ થાય છે.
- ઘરમાં પોઝિટિવ એનર્જી વધે છે.
- દીવાની જ્યોત ધ્યાન અને એકાગ્રતા વધારવામાં મદદ કરે છે.
ભૂલોથી કેવી રીતે બચવું?
✔ દીવો હંમેશા તાંબાના અથવા માટીના દીવામાં પ્રગટાવવો.
✔ તેલ/ઘી પૂરતું રાખવું.
✔ દીવો હંમેશા બંધ જગ્યાએ નહીં, હવા ચાલતી જગ્યાએ પણ સુરક્ષિત રીતે રાખવો.
✔ દીવા નજીક જલનશીલ વસ્તુઓ ન રાખવી.
નિષ્કર્ષ
અખંડ જ્યોત માત્ર દીવો નથી, પરંતુ આપણા મનની ભક્તિ અને દેવી પ્રત્યેનો અખંડ વિશ્વાસ છે. જો દીવો અણધાર્યા કારણોસર બુઝાઈ જાય તો ગભરાવાની જરૂર નથી. માત્ર માતાજીને ક્ષમા માંગીને દીવો ફરી પ્રગટાવી દો. આ રીતે, નવરાત્રી દરમિયાન અખંડ જ્યોત આપણને આધ્યાત્મિક શાંતિ, સુખ, સમૃદ્ધિ અને દેવી દુર્ગાના આશીર્વાદ આપે છે.





