ભારત સરકાર દ્વારા જાહેર કરાયેલા GST સુધારા 2.0 બાદ દેશભરમાં ખાસ કરીને ડેરી ઇન્ડસ્ટ્રીમાં ભાવ ઘટાડા અંગે ચર્ચાઓ તેજ થઈ ગઈ હતી. ગુજરાત, જે દેશનું ડેરી હબ ગણાય છે, ત્યાં સૌથી મોટું નામ અમૂલ છે. લોકોમાં શંકા હતી કે GST ઘટાડા પછી દૂધના ભાવમાં ફેરફાર થશે કે નહીં.
આ મુદ્દે અમૂલના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર (MD) જયેન મહેતાનું નિવેદન આવ્યું છે. તેમણે સ્પષ્ટતા કરી છે કે પેકેજ્ડ પાઉચ દૂધના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર નહીં થાય, કારણ કે તેના પર હંમેશા 0% GST લાગુ રહ્યો છે.
અમૂલના MD નું નિવેદન
- પાઉચ દૂધમાં ભાવ વધારો કે ઘટાડો નહીં થાય.
- UTH (Ultra High Temperature Processing) દૂધ પર અગાઉ 5% GST લાગતો હતો, હવે તે સંપૂર્ણ નાબૂદ કરવામાં આવ્યો છે.
- પનીર, ચીઝ, ઘી, માખણ અને આઈસ્ક્રીમ જેવા ઉત્પાદનો પર કર ઘટાડાથી વપરાશ વધશે.
👉 આ નિવેદન ખાસ એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે કેટલાક મીડિયા રિપોર્ટ્સે દાવો કર્યો હતો કે પાઉચ દૂધ 3 થી 4 રૂપિયા સસ્તું થઈ શકે છે.
📊 GST સુધારા 2.0 નો સારાંશ
| સુધારા પહેલા GST | સુધારા પછી GST | પ્રભાવિત વસ્તુઓ |
|---|---|---|
| 12% | 5% | પનીર, ચીઝ, ઘી |
| 28% | 18% | આઈસ્ક્રીમ, પીણાં |
| 5% | 0% | UTH દૂધ |
👉 પાઉચ દૂધ (Fresh Pouch Milk) પર હંમેશા 0% GST લાગતો હતો.
ગુજરાતના ખેડૂત પરિવારો માટે ફાયદો
ગુજરાતમાં 36 લાખથી વધુ ખેડૂત પરિવારો ડેરી વ્યવસાય સાથે જોડાયેલા છે. સમગ્ર ભારતમાં આ આંકડો 10 કરોડ સુધી પહોંચે છે.
- GST ઘટાડાથી વપરાશ વધશે.
- પ્રોસેસ્ડ ડેરી પ્રોડક્ટ્સ વધુ સસ્તાં થશે.
- ખેડૂતોને ડાયરેક્ટ માર્કેટ ડિમાન્ડથી લાભ મળશે.
દૂધના બજારની વર્તમાન સ્થિતિ
- ગુજરાત અને ભારતમાં દૂધનું વાર્ષિક ઉત્પાદન 22 કરોડ ટનથી વધુ છે.
- અમૂલનો દેશના બજારમાં 55% થી વધુ શેર છે.
- પાઉચ દૂધ એ દરરોજ કરોડો પરિવારો સુધી પહોંચે છે.
લોકોમાં મિસઅન્ડરસ્ટેન્ડિંગ કેમ?
જ્યારે નાણામંત્રીએ 3 સપ્ટેમ્બરે 56મી GST કાઉન્સિલ બેઠકમાં સુધારા જાહેર કર્યા ત્યારે મીડિયા રિપોર્ટ્સે એવો ઉલ્લેખ કર્યો કે “દૂધ સસ્તું થશે”. પરંતુ હકીકતમાં:
- UTH દૂધ સસ્તું થશે.
- પાઉચ દૂધના ભાવ યથાવત્ રહેશે.
ડેરી ઉદ્યોગના નિષ્ણાતોની પ્રતિસાદ
- અમૂલ અને મધર ડેરીએ સરકારના નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું.
- તેઓ માનીએ છે કે આ સુધારા ડેરી આધારિત ઉત્પાદનોના વપરાશમાં વૃદ્ધિ કરશે.
- નાના અને મધ્યમ સ્તરના ડેરી ઉદ્યોગકારોને સીધો લાભ મળશે.
ભાવિ અસરો
- ઉપભોક્તા સ્તરે – ચીઝ, પનીર, ઘી અને આઈસ્ક્રીમ જેવા ઉત્પાદનો સસ્તાં થવાથી વપરાશ વધશે.
- ખેડૂત સ્તરે – વધતા વપરાશથી ખેડૂતોને દૂધના દામમાં સ્થિરતા મળશે.
- ડેરી કંપનીઓ માટે – સ્પર્ધામાં વધારો થશે, જેના કારણે ગુણવત્તા સુધરશે.
નિષ્કર્ષ
GST સુધારા બાદ દૂધના ભાવમાં ફેરફાર અંગે ફેલાયેલી અફવાઓ વચ્ચે અમૂલના MD એ સ્પષ્ટતા કરી દીધી છે કે પેકેજ્ડ પાઉચ દૂધના ભાવ યથાવત્ રહેશે. હા, UTH દૂધ હવે સસ્તું થશે. આ નિર્ણય ખેડૂતોથી લઈને સામાન્ય ગ્રાહકો સુધી સૌ માટે લાભદાયી સાબિત થશે.
👉 ગુજરાતના લાખો ખેડૂતો માટે આ સુધારા મોટી રાહત છે અને ઉપભોક્તાઓ માટે ખર્ચમાં ઘટાડો લાવશે.
